«Ολα τα προβλήματα του κόσμου ξεκινάνε από το γεγονός ότι οι άνθρωποι δεν ακούνε.»
Ο Φράνκο Τζεφιρέλι ήταν ένας άνθρωπος που ήξερε να ακούει. Ηξερε να ακούει τα κελεύσματα της κάθε εποχής, επιλέγοντας τα θέματα και τους συνεργάτες του ακριβώς τη στιγμή που εκείνη βρίσκονταν στο στόμα όλων, είτε αυτό ήταν ο «Ρωμαίος και η Ιουλιέττα» με την Τζόυντι Ντεντς στο θέατρο ή η το εφηβικό «Endless Love» με την Μπρουκ Σιλντς στο σινεμά.
Ήξερε να ακούει όπερα, μια από τις μεγαλύτερες αγάπες του και ένα χώρο στον οποίο διέπρεψε, εκεί και η θυελλώδης προσωπική του σχέση με την Μαρία Κάλλας.
Ήξερε να ακούει τον κόσμο, αυτό που ήθελε το κοινό, είτε αυτό ήταν η πιο φιλόδοξη και άκρως επιτυχημένη ιστορία του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» ή ένας «Αμλετ» με τον... Μελ Γκίμπσον.
Η καριέρα του ξεκίνησε ως ζωγράφος σκηνικών στην Φλορεντία, εκεί όπου τον γνώρισε ο Λουκίνο Βισκόντι και τον έκανε πρώτο βοηθό στο «La Terra Trema» του 1948. Από κει και στη συνέχεια, ο Τζεφιρέλι δούλεψε δίπλα στους Βιτόριο Ντε Σίκα και Ρομπέρτο Ροσελίνι και με την αρχή των 60s άρχισε να σκηνοθετεί δικά του έργα, αρχικά στο θεάτρο και στη συνέχεια στο σινεμά.
Η πρώτη του ταινία ήταν το 1967 η κινηματογραφική μεταφορά του «Το Ημέρωμα της Στρίγγλας» του Γούίλιαμ Σαίξπηρ με το ζευγάρι των Ελίζαμπεθ Τέιλορ - Ρίτσαρντ Μπάρτον, αλλά ο Σαίξπηρ για τον οποίο θα τον θυμάται πάντα η κινηματογραφική ιστορία θα ήταν το «Ρωμαίος κι Ιουλιέττα» που γύρισε το 1968 - μια υπέροχη εφηβική διασκευή με πρωταγωνιστές την Ολίβια Χάσεϊ και τον Λέοναρντ Γούαιτινγκ.
Ηταν η πρώτη φορά που κάποιος χρησιμοποιήσε έφηβους σε απόλυτη συμφωνία με την πραγματική ηλικία των ηρώων του κλασικού έργου του Σαίξπηρ και γύρισε την ιστορία σε πραγματικούς εξωτερικούς χώρους και όχι στούντιο, κάνοντας το φιλμ ένα από τα πιο πετυχημένα της εποχής του, με τέσσερις υποψηφιότητες για Οσκαρ (αναμεσά τους και μια για τη σκηνοθεσία του Τζεφιρέλι) και δύο νίκες για τα κοστούμια και τη φωτογραφία.
Ο θρίαμβος του «Romeo & Juliet» δεν επαναλήφθηκε ποτέ σε καλλιτεχνικό επίπεδο, αλλά ο Τζεφιρέλι ήταν πλέον ένας σκηνοθέτης που μπορούσε να κάνει τα πάντα. Οπου «πάντα», εννοούμε την bigger than life μίνι-σειρα «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ» που εν έτει 1977 συγκέντρωσε ένα από τα πιο εντυπωσιακά all-star cast είχε δεί ποτέ ο πλανήτης τηλεόραση μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Ανάμεσα στις πιο γνωστές ταινίες του θα ξεχώριζε κανείς το «The Champ» του 1979, ένα μελόδραμα χωρίς προηγούμενο που μέσα στα χρόνια έχει αποκτήσει μια cult επικάλυψη τουλάχιστον για τις θεματικές πατέρα - γιου, το «Endless Love» του 1981, που ακόμη και σε cut που δεν ενέκρινε ο ίδιος ο δημιουργός του υπήρξε ενδεικτικό για τον τρόπο με τον οποίο ο Τζεφιρέλι έπιανε το σφυμό της κάθε εποχής - εδώ σε ένα ανέφικτο love story με δύο αστέρια από τα πιο όμορφα που είχε να επιδείξει η αρχή της δεκαετίας του '80.
Το 1990, ο Τζεφιρέλι επέστρεψε στον Σαίξπηρ σκηνοθετώντας τον Μελ Γκίμπσον στον «Αμλετ», το 1996 διασκεύασε για το σινεμά την «Τζέιν Εϊρ» με τους Γουίλιαμ Χαρτ, Σαρλότ Γκενσμπούργκ και Ανα Πάκουιν. Η προτελευταία του ταινία ήταν το αυτοβιογραφικό «Τσάι με τον Μουσολίνι» του 1996, στο οποίο ο Τζεφιρέλι συγκέντρωσε μερικά από τα είδωλα της κινηματογραφικής του διαδρομής: τη Μάγκι Σμιθ, την Τζόυντι Ντεντς, την Λίλι Τόμλιν, την Τζόαν Πλόουραιτ και τη Σερ.
Σε όλη τη διάρκεια της κινηματογραφικής του καριέρας, ο Τζεφιρέλι δεν απαρνήθηκε ποτέ το θέατρο και την όπερα. Ανέβασε όπερες ήδη από τη δεκαετία του '50 σε όλον τον κόσμο, Ευρώπη και Αμερική. Φίλος της Μαρία Κάλλας, ανέβασε την Τραβιάτα στο Ντάλας το 1958, την θρυλική «Tosca» στο Covent Garden στα τέλη του '60 και δούλεψε μαζί της σε πολλές όπερες, ανάμεσα στις οποίες και η τελευταία «Νόρμα» στο Παρίσι, λίγο πριν η Κάλλας χάσει οριστικά τη φωνή της και οι φήμες τους βρουν να μην μιλάνε μεταξύ τους μετά από μια διαμάχη μεγατόνων.
Η τελευταία του ταινία είναι αφιερωμένη σε αυτήν, το «Callas Forever», με την Φανί Αρντάν σε μια υποθετική αφήγηση των τελευταίων ημερών της στο Παρίσι και την προσπάθειά της να γυρίσει την Κάρμεν για το σινεμά.
Δείτε το υπόλοιπο του άρθρου στο flix.gr
Ο Φράνκο Τζεφιρέλι ήταν ένας άνθρωπος που ήξερε να ακούει. Ηξερε να ακούει τα κελεύσματα της κάθε εποχής, επιλέγοντας τα θέματα και τους συνεργάτες του ακριβώς τη στιγμή που εκείνη βρίσκονταν στο στόμα όλων, είτε αυτό ήταν ο «Ρωμαίος και η Ιουλιέττα» με την Τζόυντι Ντεντς στο θέατρο ή η το εφηβικό «Endless Love» με την Μπρουκ Σιλντς στο σινεμά.
Ήξερε να ακούει όπερα, μια από τις μεγαλύτερες αγάπες του και ένα χώρο στον οποίο διέπρεψε, εκεί και η θυελλώδης προσωπική του σχέση με την Μαρία Κάλλας.
Ήξερε να ακούει τον κόσμο, αυτό που ήθελε το κοινό, είτε αυτό ήταν η πιο φιλόδοξη και άκρως επιτυχημένη ιστορία του «Ιησού από τη Ναζαρέτ» ή ένας «Αμλετ» με τον... Μελ Γκίμπσον.
Η καριέρα του ξεκίνησε ως ζωγράφος σκηνικών στην Φλορεντία, εκεί όπου τον γνώρισε ο Λουκίνο Βισκόντι και τον έκανε πρώτο βοηθό στο «La Terra Trema» του 1948. Από κει και στη συνέχεια, ο Τζεφιρέλι δούλεψε δίπλα στους Βιτόριο Ντε Σίκα και Ρομπέρτο Ροσελίνι και με την αρχή των 60s άρχισε να σκηνοθετεί δικά του έργα, αρχικά στο θεάτρο και στη συνέχεια στο σινεμά.
Η πρώτη του ταινία ήταν το 1967 η κινηματογραφική μεταφορά του «Το Ημέρωμα της Στρίγγλας» του Γούίλιαμ Σαίξπηρ με το ζευγάρι των Ελίζαμπεθ Τέιλορ - Ρίτσαρντ Μπάρτον, αλλά ο Σαίξπηρ για τον οποίο θα τον θυμάται πάντα η κινηματογραφική ιστορία θα ήταν το «Ρωμαίος κι Ιουλιέττα» που γύρισε το 1968 - μια υπέροχη εφηβική διασκευή με πρωταγωνιστές την Ολίβια Χάσεϊ και τον Λέοναρντ Γούαιτινγκ.
Ηταν η πρώτη φορά που κάποιος χρησιμοποιήσε έφηβους σε απόλυτη συμφωνία με την πραγματική ηλικία των ηρώων του κλασικού έργου του Σαίξπηρ και γύρισε την ιστορία σε πραγματικούς εξωτερικούς χώρους και όχι στούντιο, κάνοντας το φιλμ ένα από τα πιο πετυχημένα της εποχής του, με τέσσερις υποψηφιότητες για Οσκαρ (αναμεσά τους και μια για τη σκηνοθεσία του Τζεφιρέλι) και δύο νίκες για τα κοστούμια και τη φωτογραφία.
Ο θρίαμβος του «Romeo & Juliet» δεν επαναλήφθηκε ποτέ σε καλλιτεχνικό επίπεδο, αλλά ο Τζεφιρέλι ήταν πλέον ένας σκηνοθέτης που μπορούσε να κάνει τα πάντα. Οπου «πάντα», εννοούμε την bigger than life μίνι-σειρα «Ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ» που εν έτει 1977 συγκέντρωσε ένα από τα πιο εντυπωσιακά all-star cast είχε δεί ποτέ ο πλανήτης τηλεόραση μέχρι εκείνη τη στιγμή.
Ανάμεσα στις πιο γνωστές ταινίες του θα ξεχώριζε κανείς το «The Champ» του 1979, ένα μελόδραμα χωρίς προηγούμενο που μέσα στα χρόνια έχει αποκτήσει μια cult επικάλυψη τουλάχιστον για τις θεματικές πατέρα - γιου, το «Endless Love» του 1981, που ακόμη και σε cut που δεν ενέκρινε ο ίδιος ο δημιουργός του υπήρξε ενδεικτικό για τον τρόπο με τον οποίο ο Τζεφιρέλι έπιανε το σφυμό της κάθε εποχής - εδώ σε ένα ανέφικτο love story με δύο αστέρια από τα πιο όμορφα που είχε να επιδείξει η αρχή της δεκαετίας του '80.
Το 1990, ο Τζεφιρέλι επέστρεψε στον Σαίξπηρ σκηνοθετώντας τον Μελ Γκίμπσον στον «Αμλετ», το 1996 διασκεύασε για το σινεμά την «Τζέιν Εϊρ» με τους Γουίλιαμ Χαρτ, Σαρλότ Γκενσμπούργκ και Ανα Πάκουιν. Η προτελευταία του ταινία ήταν το αυτοβιογραφικό «Τσάι με τον Μουσολίνι» του 1996, στο οποίο ο Τζεφιρέλι συγκέντρωσε μερικά από τα είδωλα της κινηματογραφικής του διαδρομής: τη Μάγκι Σμιθ, την Τζόυντι Ντεντς, την Λίλι Τόμλιν, την Τζόαν Πλόουραιτ και τη Σερ.
Σε όλη τη διάρκεια της κινηματογραφικής του καριέρας, ο Τζεφιρέλι δεν απαρνήθηκε ποτέ το θέατρο και την όπερα. Ανέβασε όπερες ήδη από τη δεκαετία του '50 σε όλον τον κόσμο, Ευρώπη και Αμερική. Φίλος της Μαρία Κάλλας, ανέβασε την Τραβιάτα στο Ντάλας το 1958, την θρυλική «Tosca» στο Covent Garden στα τέλη του '60 και δούλεψε μαζί της σε πολλές όπερες, ανάμεσα στις οποίες και η τελευταία «Νόρμα» στο Παρίσι, λίγο πριν η Κάλλας χάσει οριστικά τη φωνή της και οι φήμες τους βρουν να μην μιλάνε μεταξύ τους μετά από μια διαμάχη μεγατόνων.
Η τελευταία του ταινία είναι αφιερωμένη σε αυτήν, το «Callas Forever», με την Φανί Αρντάν σε μια υποθετική αφήγηση των τελευταίων ημερών της στο Παρίσι και την προσπάθειά της να γυρίσει την Κάρμεν για το σινεμά.
Δείτε το υπόλοιπο του άρθρου στο flix.gr