Με το «Borat Subsequent Moviefilm» ο σπουδαίος Άγγλος κωμικός υποδύεται ξανά την πλέον αναγνωρίσιμη περσόνα του σε έναν κόσμο που έχει αλλάξει σημαντικά από το 2006, όταν είχε κυκλοφορήσει η πρώτη ταινία. Αυτό το στοιχείο της αναγνωρισιμότητας αποτέλεσε προφανώς τροχοπέδη για τον ίδιο τον Κοέν ώστε να στήσει απαρατήρητος ανάλογες φάρσες, γεγονός με το οποίο αστειεύεται και εδώ, όταν οι περαστικοί τον αναγνωρίζουν ζητώντας του αυτόγραφα. Όμως το «Borat Subsequent Moviefilm» ελάχιστη σχέση έχει με την αυτοαναφορικότητα.
Η εισαγωγή του σίκουελ θέλει τον Μπόρατ Σαγκτζίγιεφ εξόριστο και ατιμασμένο από τους συμπατριώτες του για τον τρόπο με τον οποίο τους παρουσίασε στον έξω κόσμο κατά την πρώτη του αποστολή στις ΗΠΑ. Υπάρχει όμως πάντα και ο δρόμος της εξιλέωσης: ο πρωθυπουργός του Καζακστάν αποφασίζει να τον ξαναστείλει στην Αμερική, με την προϋπόθεση να παραδώσει στον Αμερικανό αντιπρόεδρο Μάικ Πενς ένα προσωπικό δώρο, προκειμένου να ανυψώσει την παρεξηγημένη τους χώρα στη διεθνή σκακιέρα και ειδικά στα μάτια του μεγάλου ηγέτη (Μακ)Ντόναλντ Τραμπ. Αυτό δηλαδή που εν ολίγοις περιγράφει και ο πλήρης τίτλος της ταινίας, «Borat Subsequent Moviefilm: Delivery of Prodigious Bribe to American Regime for Make Benefit Once Glorious Nation of Kazakhstan».
Πάνω σε αυτή τη βάση εξελίσσεται η νέα ινκόγκνιτο εκστρατεία του Μπόρατ στις ΗΠΑ, στην οποία κεντρικό ρόλο διαδραματίζουν μία σειρά από φάρσες-παγίδες στις οποίες πέφτουν ανυποψίαστοι Αμερικανοί - από influencer του instagram μέχρι πάστορες σε γυναικολογική κλινική - βγάζοντας από μέσα τους το πλέον οπισθοδρομικό, ρατσιστικό, πατριαρχικό και εν τέλει αποκρουστικό πρόσωπο του λεγόμενου πολιτισμένου δυτικού κόσμου.
Με τη σημαντική σημείωση της καταλυτικής παρουσίας της Μαρία Μπακάλοβα στο πλευρό του Κοέν, της Βουλγάρας ηθοποιού που υποδύεται την 15χρονη κόρη του Μπόρατ και η οποία από άβουλο «δώρο» προς τέρψιν κάποιου ισχυρού ανδρός θα βρει τη δική της φωνή - και μαζί έναν πατέρα που την αγαπά και τη σέβεται.
Ο ρόλος της Τούταρ, της κοπέλας που βλέπει μια πειραγμένη βερσιόν της Σταχτοπούτας με πρωταγωνιστές την Μελάνια και τον Τραμπ ανυπομονώντας για την ώρα που θα μπει και εκείνη στο δικό της γαμήλιο κλουβί, αποτελεί τον πυρήνα της προβληματικής μιας κωμωδίας που κάτω από τα ανελέητα γκαγκ διαθέτει ένα σαφές φεμινιστικό υπόστρωμα, κάτι το οποίο αποτελεί από μόνο του μια πρώτης τάξεως έκπληξη σε σχέση με ό,τι θα περιμέναμε από ένα σίκουελ του Μπόρατ.
Σε αυτό φυσικά υπεισέρχεται και ο ίδιος ο πρωταγωνιστικός χαρακτήρας που για πρώτη φορά μας αποκαλύπτει πτυχές του συναισθηματικού του κόσμου, καθώς εξελίσσεται πλάι στην κόρη του και εξαιτίας αυτής. Για την ακρίβεια και σε σύγκριση πάντα με το πρώτο φιλμ, η εξέλιξη του κεντρικού ήρωα και όσα αυτός αντικατοπτρίζει στο νέο σαρωτικό του πέρασμα από την οθόνη αγγίζει τα όρια του εντυπωσιακού.
Είναι φανερό πως πίσω από το «Borat Subsequent Moviefilm» υπάρχει πολλή σκέψη προκειμένου να στηθεί ένα βιτριολικό σατιρικό σκηνικό που να περιλαμβάνει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο φάσμα από τις πληγές που κατατρώνε την αμερικανική (και όχι μόνο) πραγματικότητα. Η θέση της γυναίκας σήμερα και ειδικά το ζητούμενο της ισότητας, η κουλτούρα του βιασμού και η έμφυλη βία καταλαμβάνουν σημαντικό μέρος μιας πλοκής η οποία διόλου τυχαία κορυφώνεται στην φάρσα-παγίδα που ο Κοέν και η Μπακάλοβα στήνουν στον Ρούντι Τζουλιάνι (πρώην δήμαρχος της Νέας Υόρκης και ένθερμος υποστηρικτής του Τραμπ).
Η άναρχη δομή σε σκηνοθεσία Larry Charles, με την ΑΝΕΠΑΝΑΛΗΠΤΗ σκηνή της πάλης του Borat με τον παραγωγό Azamat έχει δώσει σκυτάλη στη μελωμένη στρωσιά του τηλεοπτικού σκηνοθέτη Jason Wolinar. Χώρια που η νεαρή Βουλγάρα Maria Bakalova κάνει ένα φοβερό breakthrough ως κόρη Sagdiyev που κοντράρει στα ίσα τον αδάμαστο Sacha Baron Cohen.
Η ταινία δεν προκαλεί το γέλιο της πρώτης. Ίσως επειδή λείπει το στοιχείο του αιφνιδιασμού. Με μια δεύτερη σκέψη διαπιστώνουμε το πραγματικά απροσδόκητο! Μια ταινία με τον Borat να έχει νόημα.
Στα ίδιο κεντρικό νόημα με την ταινία Στη Φωλιά του Κούκου (ONE FLEW OVER THE CUCKOOS NEST) με τον Θεό Νίκολσον. Η κόρη του Μπόρατ είναι η απόλυτη μικρογραφία της κοινωνίας μας. Γνωρίζει ότι λέει το βιβλίο της. Το βιβλίο της ζωής. Τα ίδια δε γνωρίζουμε και εμείς; Αυτά που "διαβάσαμε" στο δικό μας βιβλίο. Η Τούταρ επιπλέον είναι και φυλακισμένη. Δεμένη από το πόδι σε έναν παλιοσταύλο. Θεωρεί δεδομένο το κλουβί. Το δικό της κλουβί! Το κλουβί στο οποίο και εμείς είμαστε κλειδωμένοι.
Μα εμείς είμαστε ελεύθεροι άνθρωποι. Θα θέλατε. Είμαστε ακριβώς όπως η Τούταρ. Το θαυμαστό! Θέλουμε και εμείς ότι και η Τούταρ! Το χρυσό κλουβί της Μελάνια! Αυτό αναζητούμε και εμείς. Το χρυσό κλουβί της Μελάνια. Δεν μας πειράζει που είμαστε στο κλουβί. Το θέλουμε όμως χρυσό. Και κάπως έτσι, αναζητώντας επίμονα το χρυσό κλουβί...χάνουμε το νόημα.
Χάνουμε τη γνώση! Τι υπάρχει πέρα από το προφανές. Υπάρχουν και οι ταινίες για να μας το θυμίζουν.
Δείτε τον Borat 2 και σκεφθείτε. Μήπως ήρθε η ώρα να βγείτε από το κλουβί σας; Η Τούταρ τα κατάφερε και βγήκε! Εσείς;;;