Κάποιες φορές όταν πετυχαίνουμε μια από τις αγαπημένες μας ταινίες, χαμογελάμε διαρκώς, καθόμαστε αναπαυτικά στον καναπέ και βάζουμε το τηλέφωνο στο αθόρυβο. Μετά το λέμε σε φίλου και κάποιοι από αυτός μας λένε απλά «Πάλι;». Όμως σύμφωνα με έρευνα που έγινε το 2012 υπάρχει λόγος που τις βλέπουμε και μας κάνει καλό.
Οι ερευνητές αποκαλούν αυτές τις διαδικασίες ως «Επαναλαμβανόμενες ηδονικές εμπειρίες». Και δεν είναι τίποτα άλλο από έναν τρόπο να προστατεύουμε και να περιποιούμαστε τους εαυτούς μας. Σύμφωνα με την έρευνα, όταν βλέπεις μια ταινία ξανά αισθάνεσαι πως έχει τον έλεγχο για το τι συμβαίνει.
Αυτό ισχύει πρώτον κυριολεκτικά, όταν ξέρεις κάποια σημεία και τα προσπερνάς, αλλά και δεύτερον μεταφορικά. Δηλαδή μας δίνουν μια σιγουριά, γιατί ξέρουμε πως δεν θα υπάρξουν εκπλήξεις και πως θα νιώθουμε όταν τελειώσουν. Γνωρίζοντας πως θα εξελιχθεί, αισθάνεσαι ασφάλεια σε έναν όχι και τόσο ασφαλή κόσμο ενώ ταυτόχρονα σε κάνει να αισθάνεσαι άνετα, επιστρέφοντάς σε σε παλιότερα συναισθήματα.
Οι ερευνητές αποκαλούν αυτά τα συναισθήματα ως «έλεγχο των εμπειριών» το οποίο προκαλεί κάποιου είδους «συναισθηματική ρύθμιση». Όπως ανέφερε η ψυχολόγος Pamela Routledge στο περιοδικό Men’s Health, «Βλέποντας την ίδια ταινία παίρνει την επιβεβαίωση ότι υπάρχει τάξη στον κόσμο. Τα μυαλά μας έχουν προγραμματιστεί για να μας κρατούν ασφαλείς, οπότε το άγνωστο μέλλον μπορεί να προκαλέσει άγχος. Γνωρίζοντας το τέλος μιας ταινίας, αισθάνεσαι ασφάλεια και άνεση».
Το ίδιο κάνουν και τα παιδιά. Βλέπουν ταινίες ξανά και ξανά. Για τον ίδιο λόγο. Αφού ένα παιδί έχει μεγαλύτερη ανάγκη την αίσθηση της ασφάλειας. Τα κάνει να αισθανθούν άνετα, σε έναν προβλέψιμο κόσμο, που μπορούν να ελέγξουν.
Το ίδιο φυσικά συμβαίνει και με την μουσική. Στο σινεμά τα πράγματα είναι λίγο πιο έντονα, αφού ήχος και εικόνα συνδυάζονται. Δεν μπορώ να θυμηθώ πόσες ταινίες έχω δει ξανά και ξανά. Ειδικότερα τα Χριστούγεννα, αλλά και σε άλλες εποχές του έτους. Είναι όντως μια χαλαρωτική εμπειρία και μια ευκαιρία να ερμηνεύσεις τις ταινίες (αλλά και τον εαυτό σου), ξανά και ξανά.